Lịch sử hình thành Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai
Tiền thân của CLB bóng đá Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) là Đội bóng đá Gia Lai – Kon Tum được thành lập vào năm 1976. Khi đó đội bóng này chỉ là một đội bóng nghiệp dư nhưng đội bóng cũng từng 1 lần giành chức vô địch giải A2 khu vực 5. Tới năm 1991 khi 2 tỉnh Gia Lai và Kom Tum được tách ra, một số cầu thủ của đội bóng Gia Lai – Kon Tum cùng tụ hội lại để thành lập Đội bóng Gia Lai.
Sau khi thành lập, Đội bóng Gia Lai không có được những thành tích quá nổi bật khi mà họ chỉ là một đội tầm trung ở giải hạng Nhất. Phải tới năm 2001, đội bóng mới ‘thay da đổi thịt’ khi được Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai tài trợ để chuyển sang mô hình bán chuyên. Được đầu tư mạnh mẽ để đưa về không ít những cái tên chất lượng trong đó tiêu biểu là ngôi sao người Thái Kiatisuk Senamuang, đội bóng vươn mình rất nhanh. Ngay ở mùa giải 2002, đội bóng đã giành quyền lên hạng. Kết thúc mùa bóng năm đó, Đội bóng Gia Lai cũng đã được chuyển sang cho Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai quản lý để chính thức đổi tên thành CLB bóng đá Hoàng Anh Gia Lai. Đây là một trong những đội bóng đá chuyên nghiệp đầu tiên của Việt Nam.
Ở những năm sau đó, ông bầu Đoàn Nguyên Đức của HAGL tiếp tục đổ rất nhiều tiền của để mang về một loạt ngôi sao cho đội bóng. Với đội hình mạnh, HAGL đã nhanh chóng trở thành một thế lực tại V-League khi mà họ vô địch ngay sau khi lên hạng ở mùa giải 2003. Sau thời kì của những Kiatisuk hay Dusit Chalermsan, HAGL vẫn cho thấy tham vọng lớn với nhiều những cái tên chất lượng nhưng họ không còn đạt được thành công như ở giai đoạn trước.
Tới năm 2007, HAGL tiếp tục gây chú ý khi kí thỏa thuận với CLB bóng đá nổi tiếng Arsenal để thành lập học viện bóng đá HAGL Arsenal-JMG có trụ sở tại Pleiku. Học viện bóng đá của HAGL khi đó được đánh giá là học viện có chất lượng hàng đầu Việt Nam với lứa cầu thủ trẻ cực kì hứa hẹn.
Ở giai đoạn tiếp theo, HAGL thi đấu không quá thành công tại V-League. Thậm chí ở mùa giải 2011, họ chỉ có vị trí thứ 9 – vị trí thấp nhất lịch sử CLB kể từ khi họ lên hạng. Tới mùa 2015, HAGL mới có một bước chuyển lớn để thay đổi toàn diện khi mà lứa cầu thủ đầu tiên của học viện bóng đá HAGL Arsenal-JMG được ra mắt với những cái tên nổi trội như Công Phượng, Xuân Trường, Tuấn Anh, Văn Toàn… Đây là lứa cầu thủ rất được kì vọng nhưng họ cũng không thể giúp HAGL có những thành tích tốt.
Tới năm 2017, hợp tác giữa HAGL và Arsenal chấm dứt. Học viện bóng đá HAGL-Arsenal JMG đổi tên thành học viên HAGL-JMG. Tới tháng 12 năm 2021, HAGL cũng kết thúc hợp tác với JMG và thay đổi mô hình đào tạo trẻ.
Phải tới mùa 2021, HAGL mới có thể trở lại ngôi vương của V-League. Dưới sự dẫn dắt của HLV Kiatisuk, HAGL đã dẫn đầu BXH V-League 1 trước khi mùa giải bị hủy bỏ vì dịch COVID-19. Với thành tích đó, họ đã được chọn là đại diện của Việt Nam dự AFC Champions League 2022. Dù vậy sau thành tích nổi bật nói trên, HAGL của HLV Kiatisuk lại không còn duy trì được phong độ. Ở mùa giải này, họ đang chỉ đứng thứ 9 tại V-League 1 với 13 điểm sau 11 vòng đấu.
Các danh hiệu tiêu biểu mà Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai từng đạt được
CLB bóng đá HAGL từng 2 lần vô địch V-League vào các năm 2003 và 2004. Họ cũng từng 2 lần vô địch Siêu Cúp Việt Nam vào cùng 2 năm nói trên. Ở cấp độ khu vực, HAGL từng giành hạng 3 của ASEAN Club Championship 2005.
Những cầu thủ tiêu biểu từng thi đấu cho Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai
Cái tên tiêu biểu nhất từng thi đấu cho HAGL có thể nói là ngôi sao người Thái Lan Kiatisuk Senamuang. Tới HAGL vào năm 2002 với tư cách là ngôi sao số 1 Đông Nam Á ở thời điểm đó, Kiatisuk đã giúp cho HAGL trở thành một thế lực thực sự tại Việt Nam. Thậm chí Kiatisuk còn được coi là một trong những bản hợp đồng thành công nhất trong lịch sử bóng đá Việt Nam.
Scandal về Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai
Hiện tại CLB bóng đá HAGL vẫn đang được điều hành bởi Chủ tịch Đoàn Nguyên Đức. Đây là cái tên gắn với khá nhiều thị phi trong làng bóng đá ở Việt Nam với những phát ngôn gây sốc của ông. Ông được cho là ông bầu rất ‘thẳng tính’ khi không ngần ngại bày tỏ quan điểm của mình. Đã không ít lần trong quá khứ, Bầu Đức từng lên tiếng chỉ trích cả VFF, VPF hay ban trọng tài. Ông cũng từng lên tiếng chỉ trích cả HLV đội U20 Việt Nam Hoàng Anh Tuấn hay HLV của ĐTQG Việt Nam Toshiya Miura và đề nghị thuê HLV khác cho đội tuyển cũng như đài thọ tất cả chi phí tập huấn nước ngoài bằng tiền túi của mình.
Một trong những phát biểu nổi tiếng nhất của Bầu Đức là khi ông chỉ trích việc Bầu Hiển sở hữu quá nhiều đội bóng tại Việt Nam. Theo đó, Bầu Đức vào năm 2019 cho biết: “Tôi khẳng định luôn rằng TP. HCM không thể nào vô địch được V.League năm nay vì họ là một đội, làm sao đối đầu với 5 đội bóng. 5 thằng ốm đánh một thằng mập thì thằng mập làm sao mà chịu nổi. Tôi dám chắc CLB TP.HCM không thể vô địch V.League năm nay. Để rồi xem sao”.
Ngoài ra Bầu Đức đã không ít lần dọa rút HAGL khỏi V-League như mới đây nhất là ở đầu mùa giải V-League 1 2023 này. Do những rắc rối về những hợp đồng tài trợ bị VPF ngăn cản, Bầu Đức và HAGL khi đó đã công khai cho biết HAGL có thể rút khỏi V-League 2023 vì khó khăn tài chính nếu bị cấm hợp đồng tài trợ. Dù vậy cũng như những lần trước đó, cuối cùng HAGL vẫn tiếp tục thi đấu tại V-League.
Hình ảnh logo Câu lạc bộ bóng đá Hoàng Anh Gia Lai từ xưa đến nay
2002-2006
2006-nay